نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل توسط دانشگاه مطالعات سیاسی و اداری ملی رومانی (SNSPA) بهعنوان اقدامی برای تجلیل از تلاشهای او در راستای ثبات جهانی پیشنهاد شده است. این تصمیم که در تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۲۵ اعلام شد، به دلیل نقش ترامپ در کاهش تنشهای بینالمللی، بهویژه در بحران غزه و مذاکرات صلح در اوکراین، اتخاذ شده است. رئیس دانشگاه، رئموش پریکوپیه، ضمن حمایت از این نامزدی، از سایر دانشگاههای بینالمللی نیز دعوت کرد که به این ابتکار بپیوندند. این اقدام واکنشهای گستردهای در محافل سیاسی و بینالمللی برانگیخته است.
نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل؛ یک تصمیم غیرمنتظره؟
دانشگاه SNSPA در رومانی، در حرکتی غیرمنتظره، نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل را به دلیل تلاشهای او در راستای کاهش تنشهای بینالمللی مطرح کرده است. این خبر بهسرعت در رسانههای جهان بازتاب یافت و واکنشهای متفاوتی از سوی موافقان و مخالفان به همراه داشت
رئموش پریکوپیه، رئیس دانشگاه SNSPA، در کنفرانسی مطبوعاتی اظهار داشت: «این تصمیم برای به رسمیت شناختن تلاشهای ترامپ در راستای ایجاد صلح در مناطقی که سالها دچار درگیری بودهاند، گرفته شده است. هدف ما این است که دستاوردهای دیپلماتیک او را در سطح جهانی به رسمیت بشناسیم.»
در این نامزدی، بهویژه به نقش ترامپ در کاهش درگیریهای خاورمیانه، عادیسازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل و تلاشهای او در مذاکرات صلح اوکراین اشاره شده است. اگرچه برخی تحلیلگران این اقدام را حرکتی نمادین میدانند، اما دیگران آن را نشانهای از تغییر رویکرد نسبت به سیاست خارجی ترامپ میبینند.
دستاوردهای دیپلماتیک ترامپ و تاثیر آن بر نامزدی جایزه نوبل
یکی از مهمترین دلایلی که برای نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل مطرح شده، نقش او در چندین توافق مهم بینالمللی است. از جمله:
- توافق ابراهیم: در زمان ریاستجمهوری ترامپ، توافقی تاریخی میان اسرائیل، امارات متحده عربی، بحرین و سودان شکل گرفت که به عادیسازی روابط این کشورها انجامید. این توافق که با حمایت کاخ سفید به نتیجه رسید، بهعنوان یکی از دستاوردهای دیپلماتیک مهم او در منطقه خاورمیانه مطرح شد.
- مذاکرات صلح با کره شمالی: ترامپ نخستین رئیسجمهور آمریکا بود که با رهبر کره شمالی دیدار کرد. اگرچه این مذاکرات به یک توافق نهایی منجر نشد، اما تنشهای طولانیمدت میان دو کشور را کاهش داد و زمینه گفتوگوهای جدید را فراهم کرد.
- سیاست خارجی در قبال اوکراین و روسیه: یکی از جنجالیترین جنبههای سیاست خارجی ترامپ، روابط او با روسیه و سیاستهایش در قبال اوکراین بود. اگرچه او به دلیل عدم اتخاذ موضع قاطع علیه مسکو مورد انتقاد قرار گرفت، اما برخی معتقدند که سیاستهای او از گسترش درگیریها در آن منطقه جلوگیری کرده است.
این موارد باعث شده که طرفداران ترامپ از نامزدی او برای نوبل صلح دفاع کنند، در حالی که مخالفان این ادعاها را رد کرده و سیاستهای او را عامل ایجاد تنشهای بیشتر در جهان میدانند.
واکنشها به نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل
اعلام نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل واکنشهای متعددی را در سطح بینالمللی به همراه داشته است.
موافقان:
طرفداران ترامپ و برخی از تحلیلگران محافظهکار این تصمیم را شایسته دانسته و معتقدند که او در دوران ریاستجمهوری خود، برخلاف سیاستمداران سنتی، بهدنبال توافقات غیرمتعارف اما مؤثر برای ایجاد صلح بوده است.
برخی کارشناسان نیز میگویند که جوایز نوبل نباید صرفاً به چهرههای محبوب یا سیاستمداران سنتی تعلق گیرد، بلکه باید بر اساس اقدامات واقعی آنها در راستای صلح سنجیده شود.
مخالفان:
منتقدان ترامپ بر این باورند که سیاستهای او در برخی موارد به افزایش درگیریها منجر شده است. برای مثال، خروج یکجانبه او از توافق هستهای ایران (برجام) باعث افزایش تنشهای منطقهای شد.
برخی تحلیلگران نیز این نامزدی را تلاشی برای مشروعیت بخشیدن به سیاستهای جنجالی ترامپ در سطح بینالمللی میدانند و آن را حرکتی سیاسی میخوانند.
یکی از مهمترین سوالاتی که در پی این اعلامیه مطرح شده، این است که آیا ترامپ واقعاً شانس برنده شدن جایزه نوبل صلح را دارد؟ پاسخ به این سوال همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد، اما نامزدی او قطعاً موجب بحثهای گستردهای در میان سیاستمداران، دانشگاهیان و رسانهها خواهد شد.
نامزدهای جنجالی پیشین جایزه نوبل صلح
نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل اولین مورد بحثبرانگیز در تاریخ این جایزه نیست. در طول سالهای گذشته، چهرههای مختلفی به این جایزه نامزد شدهاند که برخی از آنها نیز با واکنشهای شدید مواجه شدهاند.
- باراک اوباما (۲۰۰۹): رئیسجمهور سابق آمریکا تنها چند ماه پس از ورود به کاخ سفید برنده جایزه نوبل صلح شد. این تصمیم با انتقادهای زیادی مواجه شد، زیرا بسیاری معتقد بودند که او در آن زمان هنوز دستاوردی در حوزه صلح نداشت.
- هنری کیسینجر (۱۹۷۳): این سیاستمدار آمریکایی جایزه صلح نوبل را برای نقش خود در پایان دادن به جنگ ویتنام دریافت کرد، اما بسیاری از مورخان این انتخاب را زیر سوال بردهاند.
- ولادیمیر پوتین (نامزد ۲۰۱۳): رئیسجمهور روسیه در سال ۲۰۱۳ از سوی گروههایی بهعنوان نامزد جایزه نوبل معرفی شد، اما به دلیل سیاستهای جنگطلبانه او، این نامزدی با مخالفتهای گستردهای همراه شد.
با این سوابق، نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل را میتوان یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات سال ۲۰۲۵ دانست.
نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل اگرچه برای بسیاری از افراد غیرمنتظره است، اما نشاندهنده این واقعیت است که سیاست بینالمللی میتواند پیچیدهتر از آن چیزی باشد که به نظر میرسد. برخی از تصمیمات دیپلماتیک ترامپ، بهویژه در زمینه کاهش تنشهای خاورمیانه، میتواند دلیل این نامزدی باشد، اما از سوی دیگر، سیاستهای او در قبال ایران، چین و برخی دیگر از کشورها، انتقادات شدیدی را به همراه داشته است.
این نامزدی باعث ایجاد بحثهای گستردهای درباره معیارهای انتخاب برندگان نوبل شده است. آیا این جایزه باید تنها به افرادی تعلق گیرد که سیاستهای صلحجویانه سنتی دارند؟ یا افرادی مانند ترامپ که با روشهای غیرمتعارف به دنبال تغییر در مناسبات بینالمللی هستند نیز میتوانند شایسته دریافت آن باشند؟