جشنواره اپرای بخارست به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای فرهنگی اروپای شرقی، این بار در قالب رویدادی جهانی، در نیویورک برگزار شد. این جشنواره در تاریخ 25 آوریل 2025 برابر با 6 اردیبهشت 1404، با شکوهی خاص در محل موسسه فرهنگی رومانی در نیویورک آغاز به کار کرد و توجه هنردوستان، منتقدان و علاقه مندان به موسیقی کلاسیک را از سراسر جهان به خود جلب کرد.
این جشنواره، با هدف نمایش توانمندی های هنری رومانی و گسترش نفوذ فرهنگی آن در سطح بین المللی، از سوی اپرای ملی رومانی در بخارست برگزار شده است. اجرای ویژه افتتاحیه با هنرنمایی دو چهره برجسته دنیای اپرا، «یولیا ایسایف» سوپرانو و «لیانا مارش» پیانیست، جلوه ای از قدرت موسیقی کلاسیک رومانیایی را به نمایش گذاشت.
نمایش اقتدار فرهنگی با محوریت جشنواره اپرای بخارست
افتتاحیه «جشنواره اپرای بخارست» با قطعاتی فاخر از آهنگسازان برجسته مانند آلفردو کاتالانی، آرریگو بویتو، جاکومو پوچینی، فرانسيس پولنک و نیز آثار درخشان جورج انسکو، نمادین ترین چهره موسیقی کلاسیک رومانی، همراه بود. از جمله قطعات اجرا شده می توان به “او میو بابینو کارو” از پوچینی و “استلن سر” اثر نوربرت برتان اشاره کرد که با استقبال چشمگیر مخاطبان روبه رو شد.
فیلم مستند «تماماً پوچینی» به کارگردانی ویرژیل اوپرینا که به بررسی اجرای سال گذشته همین جشنواره می پرداخت نیز به نمایش درآمد. این اثر تصویری، بازتابی از تمرکز سال گذشته جشنواره بر آثار جاودانه پوچینی بود که امسال نیز به گونه ای در میان اجراها طنین انداخت.
گسترش مرزهای هنری در قالب اپرای بخارست
چهارمین دوره جشنواره اپرای بخارست، تنها به اجرای نیویورک محدود نمی شود. این جشنواره به مدت ده شب در شهر بخارست ادامه خواهد داشت و میزبان اجراهایی از گروه های اپرایی مختلف از رومانی، بلغارستان و مولداوی است. در میان آن ها، حضور اپرای ملی یاشی، تیمیشوآرا، اپرای مجارستانی کلوژ ناپوکا، تئاتر اپرا و باله نائه لئونارد از گالاتی و همچنین اپرای روسه بلغارستان، جلوه ای از تنوع فرهنگی منطقه را به نمایش می گذارد.
برنامه امسال شامل چهار اپرای کامل، سه باله، یک اپرت، یک موزیکال و یک کنسرت اپرا است که در کنار حضور گروه های بین المللی، نشان دهنده نگاه چند وجهی برگزارکنندگان به هنر اپرا است.
نقش کلیدی اپرای بخارست در گردشگری فرهنگی
اپرای بخارست تنها یک رویداد هنری نیست؛ بلکه به عنوان اهرمی موثر در توسعه گردشگری فرهنگی رومانی شناخته می شود. این جشنواره توانسته است طی سال های گذشته، بخارست را به عنوان یک مقصد هنری جدی در میان گردشگران فرهنگی مطرح کند. حضور گروه های بین المللی و پوشش رسانه ای گسترده، سبب شده این جشنواره نقشی راهبردی در برندینگ فرهنگی رومانی ایفا کند.
از سوی دیگر، ترکیب هوشمندانه ای از آثار کلاسیک غربی و میراث موسیقی رومانی، مخاطب را با نوعی زیبایی شناسی منحصر به فرد مواجه می کند که خود، ابزار فرهنگی نرمی برای دیپلماسی فرهنگی محسوب می شود.
تاریخچه اپرا در رومانی: ریشه های عمیق در خاک هنر
هنر اپرا در رومانی قدمتی بیش از یک قرن دارد. نخستین اجرای رسمی اپرا در این کشور به قرن نوزدهم بازمی گردد. در سال 1921، با تاسیس اپرای ملی رومانی در بخارست، این هنر به شکل نهادینه تری در ساختار فرهنگی کشور جای گرفت. از آن زمان تا کنون، نام هایی چون جورج انسکو، آهنگساز برجسته رومانیایی، در صدر هنر موسیقی کشور قرار گرفتند و الهام بخش نسل های آینده شدند.
اپرای بخارست نیز در سال های اخیر، از دل همین میراث فرهنگی زاده شده و اکنون به عنوان ویترینی برای معرفی هنر رومانی در سطح جهانی عمل می کند.
نقش جامعه در احیای هنرهای اصیل
یکی از اهداف بنیادین این جشنواره ارتقای سطح فرهنگ عمومی و معرفی جنبه های اصیل هنر به نسل های جوان است. این جشنواره نه تنها بستری برای اجرای هنرمندان باتجربه است، بلکه فرصت مناسبی برای بروز استعدادهای تازه نیز فراهم می آورد. دعوت از دانشجویان موسیقی، برگزاری نشست های تخصصی و تعامل با مخاطبان، بخشی از این تلاش هاست.
با بررسی روند برگزاری چهار دوره این جشنواره، می توان به این نتیجه رسید که این رویداد، در حال تبدیل شدن به یکی از قطب های فرهنگی و هنری اروپای شرقی است. انتخاب نیویورک برای افتتاحیه سال 2025 نیز نشان دهنده رویکرد بین المللی و جاه طلبانه مسئولان فرهنگی رومانی است.
اپرای بخارست نمونه ای موفق از تعامل هنری، دیپلماسی فرهنگی، توسعه گردشگری و ارتقای فرهنگ عمومی است که می تواند الگویی برای سایر کشورهای منطقه باشد.
نقش اپرا در دیپلماسی فرهنگی رومانی
در سال‌های اخیر، هنر اپرا به عنوان ابزاری موثر در دیپلماسی فرهنگی شناخته شده و کشورهایی مانند رومانی از این ظرفیت برای تقویت ارتباطات بین‌المللی خود بهره گرفته‌اند.
جشنواره اپرای بخارست، به ویژه با حضور در نیویورک، نماد روشنی از استفاده هوشمندانه از فرهنگ برای گسترش تعاملات فرهنگی، هنری و حتی سیاسی است. برگزاری این جشنواره در آمریکا، فرصتی برای ایجاد پل‌هایی میان فرهنگ اروپای شرقی و غرب است و نشان می‌دهد که چگونه موسیقی می‌تواند مرزها را از میان بردارد.
حضور چشمگیر هنرمندان جوان رومانیایی
یکی از ویژگی‌های بارز جشنواره اپرای بخارست در سال‌های اخیر، توجه ویژه به هنرمندان جوان و استعدادهای نوظهور رومانیایی است. این جشنواره بستری برای معرفی نسل جدیدی از خوانندگان، نوازندگان و کارگردانان تئاتر موزیکال فراهم کرده است که در حال حاضر در حال کسب موفقیت‌های بین‌المللی هستند. هنرمندانی که در گذشته در این جشنواره معرفی شده‌اند، اکنون در معتبرترین صحنه‌های اپرا در اروپا و آمریکا فعالیت دارند.
نقش دولت رومانی و نهادهای فرهنگی در برگزاری جشنواره
برگزاری موفق جشنواره اپرای بخارست مرهون همکاری گسترده نهادهای فرهنگی و دولتی رومانی است. وزارت فرهنگ رومانی، اپرای ملی بخارست، موسسه فرهنگی رومانی در خارج از کشور و همچنین شهرداری بخارست از جمله حامیان اصلی این رویداد هستند. این همکاری میان نهادهای مختلف، نشانگر اهمیت راهبردی هنر و فرهنگ در سیاست‌های عمومی کشور است و الگویی برای سایر کشورها محسوب می‌شود.
واکنش مخاطبان بین‌المللی به اجرای اپرای رومانیایی
بازخورد تماشاگران و منتقدان بین‌المللی نسبت به اجراهای ارائه شده در جشنواره اپرای بخارست همواره مثبت و تحسین‌آمیز بوده است. شرکت‌کنندگان از کشورهای مختلف، به ویژه در اجراهای خارج از رومانی، از سطح بالای هنری و اصالت فرهنگ رومانیایی ابراز شگفتی کرده‌اند. این بازخوردها، جایگاه هنرمندان رومانی را در سطح جهانی ارتقا داده و اعتماد به نفس آنان را برای حضور در صحنه‌های بزرگ بین‌المللی افزایش داده است.
توسعه اقتصادی ناشی از جشنواره اپرای بخارست
علاوه بر تأثیرات فرهنگی، این جشنواره نقش مهمی در رشد اقتصادی و توسعه گردشگری فرهنگی در کشور ایفا می‌کند. در ایام برگزاری این جشنواره، هتل‌ها، رستوران‌ها، موزه‌ها و دیگر جاذبه‌های گردشگری بخارست شاهد افزایش قابل توجهی در تعداد بازدیدکنندگان هستند. همچنین، هنرمندان محلی، کسب‌وکارهای مرتبط با تولیدات هنری و صنعت توریسم فرهنگی نیز از این رویداد بهره اقتصادی فراوانی می‌برند.
