در پی وقوع یک سلسله حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی و به زیرساخت های حیاتی و غیرنظامی در جنوب اوکراین، منطقه مرزی تولچا در رومانی با هشدارهای اضطراری مواجه شد. این حملات که در نیمه شب ۲۸ تا ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ رخ داد، باعث به صدا درآمدن آژیرهای هشدار در شهرستان تولچا و فعال سازی سامانه هشدار RO-ALERT شد. وزارت دفاع ملی رومانی اعلام کرد که در واکنش به این تهدید، دو فروند جنگنده اف-۱۶ نیروی هوایی رومانی و دو فروند جنگنده یوروفایتر نیروی هوایی ایتالیا به پرواز درآمدند تا از حریم هوایی رومانی حفاظت کنند.
بر اساس بیانیه رسمی وزارت دفاع ملی رومانی، این حمله پهپادی روسیه در نزدیکی مرز رومانی و در جوار منطقه دانوب دلتا رخ داد. سیستم های نظارتی و راداری رومانی در پی تشخیص تهدید بالقوه، اقدام به صدور هشدار برای ساکنان کردند. این هشدار ساعت ۲۳:۳۰ شب از طریق فرماندهی ملی عملیات های اضطراری صادر شد. ماموریت نیروهای هوایی رومانی در راستای محافظت از مرزهای هوایی کشور تا صبح روز ۲۹ آوریل ادامه یافت.
گسترش دایره تهدید؛ حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی زنگ خطر را برای ناتو به صدا درآورد
تحلیلگران نظامی بر این باورند که حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی، با اهدافی فراتر از تخریب تاسیسات اوکراینی طراحی شده و به نوعی پیام تهدیدآمیز برای کشورهای عضو ناتو نیز محسوب می شود. منابع نزدیک به ارتش رومانی گزارش داده اند که مسیر یکی از پهپادهای مهاجم برای لحظاتی کوتاه در حریم هوایی ملی رومانی، در عمق حدود ۵۰۰ متر و نزدیک شهر سی ای روستی ثبت شده است. هرچند پهپاد در نهایت در قلمرو اوکراین شناسایی شد، اما این واقعه نشان دهنده بالا بودن خطر سرایت درگیری به کشورهای همسایه است.
بررسی های میدانی و تجسس در مناطق احتمالی نفوذ نیز توسط نیروهای وزارت دفاع ملی رومانی در حال انجام است. طبق اطلاعات ارائه شده، هواپیماهای جنگی پس از اتمام ماموریت، به پایگاه های هوایی بورچا و میخائیل کوگالنیچانو بازگشتند. رویکرد دولت رومانی بر پایه پیشگیری، نظارت دائمی و هماهنگی با متحدان ناتو استوار شده تا هرگونه تهدید مرزی به سرعت شناسایی و خنثی شود.
موضع گیری دیپلماتیک و واکنش های جهانی به حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی
در پی این حادثه، وزارت دفاع رومانی در بیانیه ای صریح، حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی و به زیرساخت های غیرنظامی اوکراین را محکوم کرد. مقامات رومانیایی این حملات را نه تنها تجاوز به حاکمیت اوکراین بلکه تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی کشور خود دانسته اند. همچنین در این بیانیه تاکید شده که چنین اقداماتی با اصول حقوق بین الملل مغایرت دارد و باید در محافل بین المللی پاسخ داده شود.
از سوی دیگر، ناتو با انتشار بیانیه ای از اقدامات دفاعی رومانی استقبال کرد و اعلام کرد که حضور نظامی این پیمان در منطقه ادامه خواهد یافت. به گفته کارشناسان، حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی در حریم مرزی کشورهای عضو ناتو، پیامدهای سیاسی و امنیتی گسترده ای در پی خواهد داشت و احتمال افزایش تنش های دیپلماتیک در منطقه بالاست. این رویداد همچنین بار دیگر بر اهمیت آمادگی کشورها برای مواجهه با جنگ های ترکیبی و ابزارهای غیرمتعارف مانند پهپادها تاکید می کند.
تاریخچه، وقایع مرتبط و اثرات حملات پهپادی
حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی و به مناطق مرزی اوکراین، نمونه ای از تغییر ماهیت نبردها در قرن بیست و یکم است؛ نبردهایی که با استفاده از فناوری های نوین مانند پهپادها، تهدیدات را به سرعت و بدون هشدار قبلی به مناطق جدید منتقل می کنند. از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تهدیدات ناشی از پهپادها به شدت افزایش یافته و بارها زیرساخت های غیرنظامی، تاسیسات انرژی و حتی کاروان های بشردوستانه هدف قرار گرفته اند.
در چند ماه گذشته، استفاده روسیه از پهپادهای انتحاری برای حمله به اهداف استراتژیک در اوکراین شدت گرفته و نگرانی ها درباره سرایت این حملات به کشورهای همسایه را افزایش داده است. کشورهای بالتیک، لهستان، مجارستان و رومانی که در همسایگی اوکراین قرار دارند، اقدامات پیشگیرانه گسترده ای را در حوزه پدافند هوایی آغاز کرده اند. افزون بر این، سامانه های هشدار و پاسخ اضطراری نظیر RO-ALERT در رومانی، به صورت مداوم به روزرسانی و تقویت می شوند تا بتوانند در زمان مناسب، جان شهروندان را حفظ کنند.
با وجود این اقدامات، برخی تحلیلگران معتقدند که حمله پهپادی روسیه به نزدیکی مرز رومانی نشانه ای از تلاش مسکو برای آزمودن واکنش کشورها و به چالش کشیدن انسجام ناتو است. استفاده از پهپادها، به دلیل هزینه پایین و قابلیت مانور بالا، به یکی از ابزارهای اصلی روسیه برای فشار روانی و نظامی بر اوکراین و متحدان غربی آن تبدیل شده است.
از زمان آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، منطقه اروپا با یکی از بی سابقه ترین بحران های امنیتی پس از جنگ جهانی دوم مواجه شده است. این جنگ نه تنها جان هزاران غیرنظامی و نظامی را گرفته، بلکه زیرساخت های حیاتی اوکراین از جمله نیروگاه ها، بنادر، شبکه های ریلی و بیمارستان ها را هدف قرار داده است. حملات پهپادی و موشکی پی در پی روسیه به مناطق مسکونی، موجی از پناهجویان را روانه کشورهای همسایه به ویژه لهستان، مولداوی و رومانی کرده است.
در ابعاد اقتصادی، تداوم جنگ روسیه و اوکراین زنجیره تأمین جهانی را با اختلالات جدی مواجه ساخته و باعث افزایش جهانی قیمت انرژی، مواد غذایی و فلزات شده است. صادرات گندم، ذرت و کودهای شیمیایی از منطقه دریای سیاه به شدت کاهش یافته و امنیت غذایی بسیاری از کشورهای خاورمیانه و آفریقا را تهدید کرده است. اتحادیه اروپا نیز با اعمال بسته های تحریمی سنگین علیه روسیه، وارد فاز جدیدی از رقابت ژئوپولیتیک با مسکو شده است.
از منظر نظامی، جنگ اوکراین سبب تقویت حضور نظامی ناتو در شرق اروپا شده است. کشورهای عضو این پیمان نظامی، نیروها، تجهیزات و سامانه های دفاعی پیشرفته ای را به کشورهای هم مرز با اوکراین اعزام کرده اند.
رومانی به عنوان یکی از خطوط مقدم دفاعی ناتو، میزبان عملیات های گشت زنی هوایی و رزمایش های مشترک با ایالات متحده، ایتالیا، فرانسه و دیگر شرکای خود شده است. پهپادهای شناسایی، موشک های پدافندی و هواپیماهای رهگیر به صورت شبانه روزی حریم هوایی رومانی را تحت مراقبت دارند.
در نهایت، تداوم حملات روسیه به زیرساخت های اوکراین در نزدیکی مرزهای اتحادیه اروپا می تواند منجر به گسترش دامنه جنگ و بروز یک بحران بین المللی بزرگتر شود. استفاده از پهپادهایی که ممکن است حریم هوایی کشورهایی مانند رومانی را نقض کنند، نشانه ای نگران کننده از احتمال درگیری ناخواسته میان ناتو و روسیه است.
تحلیلگران معتقدند که هرگونه حادثه مرزی می تواند به عنوان جرقه ای برای درگیری گسترده تر تلقی شود و به همین دلیل، حفظ خویشتنداری، دیپلماسی فعال و تقویت دفاع هوایی، اولویت اساسی کشورهای منطقه است.
