اتحادیه اروپا و رومانی در آستانه انتخاباتی حساس و چالش های ژئوپلیتیکی گسترده با آزمونی مهم روبرو هستند در همین راستا 29 سازمان مدنی رومانی با امضای بیش از ده هزار شهروند از دولت پارلمان و نامزدهای ریاست جمهوری خواستار حمایت قاطع از مسیر اروپایی و دموکراتیک کشور شدند این سازمانها هشدار داده اند که انحراف از مسیر اتحادیه اروپا می تواند پیامدهای اقتصادی سیاسی و امنیتی خطرناکی برای رومانی به همراه داشته باشد.
در فضای پرتنش سیاسی و اجتماعی کنونی رومانی و در شرایطی که اتحادیه اروپا با بحران های امنیتی و اقتصادی روبرو است جامعه مدنی رومانی صدای خود را بلند کرده است 29 سازمان مدنی برجسته کشور با انتشار بیانیه ای سرگشاده تحت عنوان مانیفست برای اروپا خطاب به نهادهای حاکمیتی خواستار موضع گیری شفاف و قاطع در حمایت از مسیر همگرایی با اتحادیه اروپا شده اند.
در این بیانیه که تاکنون بیش از ده هزار شهروند آن را امضا کرده اند بر اهمیت رابطه اتحادیه اروپا و رومانی تأکید شده است و از تمامی بازیگران سیاسی کشور خواسته شده که با تصمیمات سنجیده از انحراف رومانی از مسیر غربی و دموکراتیک جلوگیری کنند.
جامعه مدنی رومانی با اشاره به اهمیت عضویت این کشور در اتحادیه اروپا و بهره مندی از مزایای اقتصادی سیاسی و حقوقی این اتحاد خواستار مقابله با جریان های پوپولیستی و شعارهای ضد اروپایی شده است به گفته این سازمانها سکوت و بی تفاوتی در برابر رشد ناسیونالیسم افراطی می تواند به تضعیف پایه های دموکراسی در کشور منجر شود.
در نامه ارسالی به رئیس جمهور رومانی تاکید شده که وی باید از همه ابزارهای قانونی برای حفظ ارزش های اتحادیه اروپا استفاده کند از دولت خواسته شده سیاست هایی اجرا کند که به حاکمیت قانون و شفافیت بینجامد و پارلمان نیز موظف شده قوانین همراستا با استانداردهای اروپا تصویب کند.
حمایت جامعه مدنی از مسیر اتحادیه اروپا و رومانی
در میان امضاکنندگان این مانیفست سازمان هایی با سابقه درخشان در حوزه حقوق بشر شفافیت و مبارزه با فساد دیده می شوند از جمله Coruptia ucide Initiativa Romania Grupul pentru Dialog Social و Societatea Timisoara.
این نهادها هشدار داده اند که رومانی نباید اجازه دهد تحت تأثیر شعارهای انتخاباتی یا منافع زودگذر سیاسی از مسیر اتحادیه اروپا فاصله بگیرد آنها از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سال 2025 خواسته اند با صراحت از اتحادیه اروپا حمایت کنند و از استفاده از شعارهای پوپولیستی که انسجام ملی را تهدید می کند خودداری کنند.
به باور این گروه های مدنی هرگونه سستی در مواضع رسمی نسبت به اتحادیه اروپا نه تنها آینده اقتصادی کشور را تهدید می کند بلکه باعث کاهش اعتماد عمومی به نهادهای سیاسی خواهد شد.
پیامدهای احتمالی تضعیف رابطه اتحادیه اروپا و رومانی
قطع یا تضعیف رابطه اتحادیه اروپا و رومانی تبعات گسترده ای برای کشور به دنبال خواهد داشت از دست رفتن سرمایه گذاری خارجی کاهش دسترسی به صندوق های توسعه اتحادیه اروپا محدود شدن آزادی تردد و مهاجرت و افزایش انزوا از جمله پیامدهای منفی چنین رویکردی خواهد بود.
همچنین در بعد امنیتی خروج احتمالی از اتحادیه یا کاهش تعامل با آن می تواند جایگاه رومانی را در ناتو و در سیاست های دفاعی اروپا تضعیف کند این موضوع به ویژه در شرایط پرتنش منطقه ای و با توجه به تهدیدات روسیه و تغییر معادلات امنیتی بین المللی اهمیتی دوچندان می یابد.
از سوی دیگر رومانی به عنوان یکی از اعضای تازه وارد اتحادیه اروپا نقش کلیدی در ثبات و توسعه جنوب شرق اروپا ایفا می کند و جدایی آن می تواند به پروژه همگرایی اروپایی ضربه بزند.
پیشینه وقایع مرتبط
رومانی در سال 2007 به اتحادیه اروپا پیوست پس از سالها اصلاحات سیاسی اقتصادی و حقوقی این کشور توانست با رعایت الزامات عضویت به عنوان یکی از کشورهای بلوک شرقی وارد اتحادیه شود.
در طول این سالها رومانی از مزایای مختلفی بهره مند شده از جمله میلیاردها یورو کمک مالی پروژه های عمرانی اصلاحات قضایی رشد صادرات و فرصت های شغلی در کشورهای عضو اتحادیه.
با این حال همچنان چالش هایی نظیر فساد مزمن ضعف نظارت نهادی نابرابری اجتماعی و مهاجرت نیروهای متخصص گریبانگیر رومانی است اتحادیه اروپا تلاش کرده از طریق مکانیسمهای همکاری و نظارت بر روند اصلاحات در این کشور تاثیر بگذارد.
در سال های اخیر تحولات جهانی از جمله جنگ اوکراین بحران های اقتصادی رشد پوپولیسم و تهدیدهای سایبری شرایط اتحادیه اروپا و اعضای آن از جمله رومانی را پیچیده تر کرده است.
همچنین انتخابات ریاست جمهوری سال 2025 در رومانی به عنوان یک نقطه عطف مهم تلقی می شود که ممکن است مسیر آینده این کشور در قبال اتحادیه اروپا را مشخص کند.
نامزدهای مختلف مواضع متفاوتی نسبت به آینده همکاری با اتحادیه دارند برخی بر تقویت روابط تاکید می کنند و برخی دیگر با لحنی انتقادی از ساختارهای بروکسل سخن می گویند که این خود نگرانی های جامعه مدنی را دوچندان کرده است.
در مجموع پیام اصلی این بیانیه روشن است جامعه مدنی رومانی با تاکید بر اهمیت حفظ پیوند میان اتحادیه اروپا و رومانی خواستار آن است که مقامات کشور فارغ از گرایشات حزبی و منافع کوتاه مدت از اصول دموکراسی ارزش های اروپایی و مسیر اصلاحات پشتیبانی کنند
در شرایطی که پروژه اروپایی در معرض تهدیدات گوناگون است و در حالی که کشورهای بلوک شرق نقش پررنگ تری در آینده قاره بازی می کنند حمایت از چنین بیانیه هایی می تواند مسیر همگرایی و انسجام را تقویت کند
کشوری مانند رومانی که طی دو دهه اخیر تحولات شگرفی را تجربه کرده اکنون باید تصمیمی تاریخی اتخاذ کند تصمیمی که نه فقط آینده نسل حاضر بلکه نسل های آینده را نیز رقم خواهد زد.