کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی به عنوان یکی از پایگاه های مهم ناتو در شرق اروپا، نگرانی های قابل توجهی را در میان مقامات امنیتی و تحلیلگران بین المللی برانگیخته است. بنابر اظهارات ژنرال بن هاجز، فرمانده پیشین نیروهای آمریکایی در اروپا، پنتاگون در حال بررسی خروج تدریجی نیروهای خود از پایگاه میهایل کوگالنیچانو در رومانی است؛ اقدامی که با هدف کاهش هزینه ها انجام می شود اما پیامدهای ژئوپلیتیکی گسترده ای به همراه خواهد داشت.
موضوع کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی اخیرا به یکی از بحث برانگیزترین تحولات در عرصه سیاست خارجی و امنیت بین المللی تبدیل شده است. ژنرال بازنشسته بن هاجز در گفت وگویی اختصاصی با شبکه خبری Digi 24 رومانی، از احتمال خروج تدریجی نیروهای آمریکایی از پایگاه های نظامی این کشور خبر داد. وی با اشاره به پایگاه میهایل کوگالنیچانو تأکید کرد که نخستین گروه هایی که کشور را ترک خواهند کرد، نیروهای چرخشی هستند که به صورت دوره ای در مناطق مختلف شرق اروپا مستقر می شوند.
هاجز گفت: «تقریبا تمام نیروهای مستقر در پایگاه میهایل کوگالنیچانو از نیروهای زمینی هستند. خروج این نیروها می تواند در راستای سیاست های جدید پنتاگون برای کاهش هزینه ها و بازنگری در بودجه نظامی انجام شود.» به گفته وی، بودجه اختصاصی این نیروها از محل “ابتکار دفاع اروپا” تأمین می شود که بخشی اضافه بر بودجه عادی نظامی آمریکا محسوب می شود.
این تصمیم، در صورت اجرایی شدن، نه تنها باعث کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی خواهد شد، بلکه می تواند نشانه ای از عقب نشینی تدریجی آمریکا از تعهداتش در قبال امنیت اروپا باشد.
کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی؛ تهدیدی آشکار برای امنیت منطقه ای
موضوع کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی به طور مستقیم بر معادلات امنیتی ناتو در اروپای شرقی تأثیر خواهد گذاشت. رومانی به عنوان یکی از متحدان راهبردی آمریکا در شرق اروپا، طی سال های اخیر نقش مهمی در پشتیبانی عملیاتی از ناتو و اجرای تمرینات نظامی مشترک ایفا کرده است. خروج یا کاهش نیروهای آمریکایی از این کشور، می تواند جایگاه آن را در معادلات امنیتی ناتو تضعیف کند.
هاجز همچنین با انتقاد از سیاست های دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، در خصوص روسیه اظهار داشت: «رفتار دولت ترامپ در قبال روسیه ناآگاهانه و بی کفایت بود. با چنین تصمیماتی، آمریکا در واقع به روسیه پیام ضعف و تردید در تعهداتش نسبت به امنیت متحدان اروپایی می دهد.»
همزمان با افزایش تهدیدهای روسیه در منطقه، تحلیلگران امنیتی معتقدند کاهش نیروهای آمریکایی در رومانی، می تواند بستر را برای اقدامات جسورانه تر مسکو در منطقه فراهم کند. رومانی که در سال های اخیر بارها هدف جنگ سایبری و تهدیدهای اطلاعاتی روسیه قرار گرفته، حالا ممکن است بیش از پیش آسیب پذیر شود.
تبعات ژئوپلیتیکی خروج نیروهای آمریکایی از رومانی
سابقه حضور نیروهای آمریکایی در رومانی به سال های پس از الحاق کریمه به روسیه بازمی گردد. از سال ۲۰۱۴ به بعد، آمریکا و ناتو برای جلوگیری از گسترش نفوذ روسیه در شرق اروپا، اقدام به استقرار نیروهای خود در کشورهای خط مقدم مانند رومانی، لهستان و کشورهای حوزه بالتیک کردند. پایگاه های میهایل کوگالنیچانو، دِوسِلو و کمپیا تورزی، از جمله مراکزی بودند که برای این منظور تجهیز و تقویت شدند.
اما حالا، کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی می تواند به عنوان عقب نشینی از این سیاست تلقی شود. این تغییر نگرانی هایی را در مورد کاهش تعهدات آمریکا نسبت به متحدان اروپایی اش به وجود آورده است. از سوی دیگر، این تصمیم می تواند باعث تسریع تلاش های کشورهای اروپایی برای ایجاد یک ساختار دفاعی مستقل شود؛ موضوعی که سال هاست در قالب طرح “ارتش اروپایی” مطرح می شود اما هنوز به واقعیت نرسیده است.
وزارت دفاع رومانی در واکنش به گزارش های منتشرشده اعلام کرده که در حال حاضر حدود ۱۷۰۰ سرباز آمریکایی در سه پایگاه اصلی کشور حضور دارند. این وزارتخانه همچنین تاکید کرده که رومانی همچنان به تقویت همکاری های نظامی با آمریکا و ناتو ادامه خواهد داد.
در این میان، مقامات ناتو نیز نسبت به تغییرات احتمالی در سیاست نظامی آمریکا ابراز نگرانی کرده اند. اگرچه تاکنون واکنش رسمی از سوی پنتاگون در این خصوص منتشر نشده، اما تحلیلگران معتقدند که بودجه بندی جدید پنتاگون و تمرکز بر رقابت با چین ممکن است موجب تغییر در اولویت های نظامی این کشور در اروپا شود.
تاریخچه حضور نظامی آمریکا در رومانی و اهمیت ژئوپلیتیکی این کشور
رومانی پس از پیوستن به ناتو در سال ۲۰۰۴ به یکی از شرکای مهم واشنگتن در شرق اروپا تبدیل شد. این کشور به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در دریای سیاه، از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است و نقش کلیدی در نظارت و مقابله با نفوذ روسیه در منطقه دارد. از زمان بحران اوکراین، پایگاه های نظامی آمریکا در رومانی به مراکز مهمی برای انجام عملیات های مشترک ناتو و بازدارندگی در برابر تهدیدهای روسیه تبدیل شده اند.
پایگاه میهایل کوگالنیچانو که در نزدیکی شهر کنستانتا در شرق رومانی واقع شده، یکی از نقاط کلیدی برای حضور نیروهای چرخشی آمریکا است. همچنین، پایگاه دفاع موشکی دِوسِلو نیز به عنوان بخشی از سپر دفاع موشکی ناتو شناخته می شود. خروج یا کاهش نیروهای آمریکایی از این پایگاه ها، توازن قدرت در منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد.
در کنار موضوع نظامی، حضور آمریکا در رومانی برای مردم این کشور نیز نمادی از اعتماد و حمایت غرب به شمار می رفت. تحلیلگران بر این باورند که هرگونه کاهش این حضور می تواند زمینه ساز افزایش بدبینی عمومی نسبت به ناتو و آمریکا در کشورهای شرق اروپا شود.
با وجود آنکه تصمیم نهایی در خصوص کاهش حضور نظامی آمریکا در رومانی هنوز اعلام نشده، اما نشانه ها حاکی از آن است که واشنگتن در حال بازنگری در استراتژی نظامی خود در اروپا است. این تغییرات، اگرچه ممکن است در راستای کاهش هزینه ها و تمرکز بر چالش های آسیا-اقیانوسیه انجام شوند، اما بدون شک تأثیرات عمیقی بر امنیت اروپا، نقش ناتو و روابط فراآتلانتیکی خواهند داشت.
در جهانی که تهدیدها در حال پیچیده تر شدن هستند، کاهش حضور آمریکا در مناطقی چون رومانی، می تواند خلأی امنیتی ایجاد کند که به راحتی توسط رقبای ژئوپلیتیکی پر خواهد شد. کشورهای اروپای شرقی، به ویژه رومانی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تضمین های امنیتی و حمایت واقعی از سوی متحدان غربی هستند.
