خشونت در اعتراضات رومانی علیه رد صلاحیت کالین جورجسکو در انتخابات ۲۰۲۵ به اوج خود رسیده است. درگیری‌های شدید بین معترضان و نیروهای امنیتی در مرکز شهر بخارست منجر به مجروح شدن تعدادی از ژاندارم‌ها شد. بر اساس گزارش‌ها، برخی از معترضان با پرتاب اشیای سخت و آتش زدن سطل‌های زباله، به تخریب اموال عمومی پرداختند. در مقابل، پلیس ضدشورش برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور و خودروهای آب‌پاش استفاده کرد. مقامات امنیتی اعلام کرده‌اند که در تلاش برای شناسایی و بازداشت عوامل خشونت‌طلب هستند. این در حالی است که موج اعتراضات همچنان ادامه دارد و برخی تحلیل‌گران از احتمال تشدید بحران سیاسی در روزهای آینده خبر می‌دهند.
افزایش خشونت در اعتراضات رومانی؛ نیروهای امنیتی در حالت آماده‌باش
در پی خشونت در اعتراضات رومانی که پس از رد صلاحیت کالین جورجسکو شدت گرفته، تنش‌ها میان معترضان و نیروهای امنیتی به سطح خطرناکی رسیده است. شب گذشته، مرکز شهر بخارست شاهد درگیری‌های شدید بود که منجر به زخمی شدن دست‌کم ۱۵ جاندارم و بازداشت ده‌ها معترض شد.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، گروهی از معترضان با استفاده از اشیای سخت، به سوی نیروهای امنیتی حمله‌ور شدند و سعی کردند تا موانع امنیتی را بشکنند. در واکنش، پلیس ضدشورش به استفاده از تجهیزات کنترل جمعیت از جمله گاز اشک‌آور و خودروهای آب‌پاش متوسل شد.
ماریوس میلتار، سخنگوی جاندارمری رومانی، در مصاحبه‌ای اعلام کرد: “ما تمام تلاش خود را برای حفظ امنیت عمومی انجام می‌دهیم. اعتراض مسالمت‌آمیز حق شهروندان است، اما هرگونه خشونت و تخریب اموال عمومی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد. تاکنون چندین نفر به دلیل تخریب و حمله به نیروهای امنیتی بازداشت شده‌اند.”
برخی منابع محلی گزارش داده‌اند که معترضان، علاوه بر درگیری مستقیم با نیروهای پلیس، اقدام به آتش زدن سطل‌های زباله و ایجاد موانع در خیابان‌های مرکزی بخارست کرده‌اند.
دلایل گسترش اعتراضات و نارضایتی عمومی
تحلیل‌گران معتقدند که خشونت در اعتراضات رومانی ریشه در نارضایتی‌های گسترده اجتماعی و سیاسی دارد. رد صلاحیت کالین جورجسکو به عنوان یکی از منتقدان اصلی دولت، به اعتراضات دامن زده، اما این نارضایتی‌ها تنها به انتخابات محدود نمی‌شود. بسیاری از شهروندان رومانی، مشکلات اقتصادی، فساد گسترده، و عدم شفافیت در عملکرد دولت را از مهم‌ترین دلایل حضور خود در خیابان‌ها عنوان کرده‌اند.
یکی از معترضان در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفت: “این فقط درباره یک کاندیدا نیست، بلکه درباره آینده دموکراسی در کشورمان است. اگر امروز اجازه دهیم که انتخابات به نفع یک گروه خاص مهندسی شود، فردا دیگر هیچ‌کس آزادی بیان نخواهد داشت.”
این اعتراضات در حالی تشدید شده که وضعیت اقتصادی رومانی در ماه‌های اخیر بحرانی‌تر شده است. افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی، و مشکلات معیشتی باعث شده که بسیاری از مردم به سیاستمداران و عملکرد دولت بی‌اعتماد شوند.
تأثیر بین‌المللی اعتراضات و نگرانی اتحادیه اروپا
خشونت در اعتراضات رومانی نه تنها یک بحران داخلی محسوب می‌شود، بلکه واکنش‌های بین‌المللی را نیز به دنبال داشته است. اتحادیه اروپا از نزدیک تحولات رومانی را رصد می‌کند و برخی مقامات اروپایی از احتمال بررسی وضعیت دموکراسی در این کشور خبر داده‌اند.
یکی از سخنگویان اتحادیه اروپا اعلام کرد: “ما از مقامات رومانی می‌خواهیم که شفافیت را در روند انتخابات تضمین کنند و در عین حال از خشونت بیش از حد علیه معترضان اجتناب نمایند. حقوق دموکراتیک شهروندان باید محترم شمرده شود.”
در این میان، برخی سیاستمداران اروپایی از احتمال تحریم‌هایی علیه مقامات رومانیایی در صورت ادامه سرکوب معترضان سخن گفته‌اند. این مسئله می‌تواند موقعیت رومانی در اتحادیه اروپا را تحت تأثیر قرار دهد.
تاریخچه اعتراضات در رومانی؛ از انقلاب ۱۹۸۹ تا امروز
رومانی در چند دهه اخیر بارها شاهد اعتراضات گسترده بوده است. بزرگ‌ترین خیزش سیاسی این کشور در سال ۱۹۸۹ و در جریان سرنگونی رژیم نیکولای چائوشسکو رخ داد، زمانی که مردم برای پایان دادن به حکومت کمونیستی به خیابان‌ها آمدند.
پس از پیوستن رومانی به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۷، امیدواری‌هایی برای بهبود شرایط اقتصادی و دموکراسی وجود داشت، اما فساد اداری و مشکلات اقتصادی همچنان این کشور را درگیر بحران‌های داخلی نگه داشته است.
در سال ۲۰۱۷، اصلاحات بحث‌برانگیز در قوانین قضایی باعث شد که ده‌ها هزار نفر به خیابان‌ها بیایند و علیه دولت وقت اعتراض کنند. این اصلاحات به عنوان تلاشی برای کاهش نظارت قضایی بر سیاستمداران متهم به فساد تلقی شد.
اعتراضات ۲۰۲۵ نیز در ادامه همین روند قرار دارد. معترضان بر این باورند که دولت فعلی با رد صلاحیت نامزدهای مستقل، در حال مهندسی انتخابات است و این مسئله دموکراسی را تهدید می‌کند.
سناریوهای پیش رو؛ آیا بحران ادامه خواهد یافت؟
با توجه به افزایش خشونت در اعتراضات رومانی، برخی تحلیل‌گران دو سناریو را برای روزهای آینده پیش‌بینی می‌کنند:
- سرکوب شدیدتر اعتراضات: اگر دولت تصمیم بگیرد که با خشونت بیشتری اعتراضات را سرکوب کند، ممکن است ناآرامی‌ها موقتاً کاهش یابد، اما در بلندمدت بی‌اعتمادی عمومی به نهادهای حاکم افزایش خواهد یافت.
- امکان مذاکره و بازنگری در روند انتخابات: در صورتی که فشارهای بین‌المللی و داخلی افزایش یابد، ممکن است دولت مجبور شود که برخی امتیازات را به معترضان بدهد، از جمله بررسی مجدد صلاحیت کالین جورجسکو.
آینده سیاسی رومانی در چه مسیری قرار دارد؟
خشونت در اعتراضات رومانی نشان‌دهنده شکاف عمیق میان دولت و مردم این کشور است. اعتراضات اخیر تنها به رد صلاحیت یک کاندیدا محدود نمی‌شود، بلکه ریشه در نارضایتی‌های طولانی‌مدت اجتماعی و اقتصادی دارد.
با توجه به ادامه اعتراضات و واکنش‌های شدید نیروهای امنیتی، به نظر می‌رسد که بحران کنونی به این زودی پایان نخواهد یافت. سرنوشت دموکراسی در رومانی در گرو تصمیمات دولت و نهادهای انتخاباتی است. اگر روند فعلی ادامه یابد، ممکن است این کشور وارد دوره‌ای از بی‌ثباتی سیاسی شود که پیامدهای گسترده‌ای برای کل منطقه خواهد داشت.
